AMBALAJLI İÇME SUYU PAZARINDA PET ŞİŞENİN DÜNÜ, BUGÜNÜ, YARINI (4)

1-2011 YILINDA PET AMBALAJLI SU PAZARI

2011 yılında 96 firmayı inceledik. Bu sayıyı geçen yılki ile karşılaştırdığımızda; bu yıl pazara sadece 2 yeni firma girmiş gibi görünmektedir. 2010 yılında faaliyette iken bu yıl pazardan çekilen ya da sadece PC damacana üretimine ağırlık veren firmalar incelememiz dışında tutulmuştur. Kısaca, 2011 yılında pazara giren firma sayısı pazardan çekilen firma sayısından 2 fazladır ve bu nedenle incelememize 91 firma konu olmuştur.

 

Firma/marka sayısındaki bu küçük artışa karşın pazara sunulan PET ambalajlı su miktarı, bir önceki yıla göre % 4.9 oranında artarak 4 milyar 785 milyon litreye ulaşmıştır.(*)

2011 yılında ülkemizin nüfusu 74 3 milyondur. Bu nüfusu esas aldığımızda, kişi başına su tüketimi de (dışsatım içinde) geçen yıla göre % 4 oranında artarak 64.4 litreye ulaşmıştır.

4 milyar 785 milyon litre su, yaklaşık 4 milyar 620 milyon preformdan elde edilen PET şişelerle pazara sunulmuştur. Bu bağlamda ortalama şişe hacmi 1.03 litredir. Geçen yıl ortalama hacim şişe başına 1.04 litreydi.

Pazardaki ilk 5 marka sırasıyla Erikli, Sırma, Damla, Pınar ve Danone (Hayat)’dir. Dikkat edilecek olursa; Coca Cola’nın ambalajlı sudaki markası olan Damla ilk kez bu yıl ilk 5’in içinde yer almış ve Nestle liste dışı kalmıştır.

2- PET  AMBALAJLI SU ŞİŞELERİNİN HACİMLERİNE GÖRE DAĞILIMI

2-1  2011’e  genel bir bakış

2011 yılında pazara sunulan PET preform sayısı yaklaşık olarak 4 milyar 620 milyon adettir.

Bu preformların şişe hacimlerine göre dağılımı çizim 1’de gösterilmiştir .

0.33 Lt % 3.0     0.5 Lt % 76.0     1.5 Lt % 14.0     5.0 Lt % 6.0    8-10 Lt % 1.0  ve    19.0 Lt (önemsiz).

2011 yılında pazara sunulan PET ambalajlı suyun miktarı yukarıda da belirttiğim gibi 4 milyar 785 milyon litredir. Bunun ambalaj çeşitlerine göre oransal dağılımı çizim 2’de gösterilmiştir.

0.33 Lt %1.0     0.5 Lt %36.0     1.5 Lt % 22.0     5.0 Lt % 26.0   8-10 Lt %10.0   19.0 Lt % 5.0

2-2  İlk 5 markanın değerlemesi

Listemizin başında yer alan ilk 5 markanın PET ambalajda pazara sunduğu suyun hacimlerine göre dağılımı şu şekildedir: Çizim 3

0.33 Lt % 1.6     0.5 Lt % 39.6     1.5 Lt % 23.7     5.0Lt % 24.6     8-10  LT %10.5   19.0 Lt (üretilmiyor).

Oranları incelediğimizde; bu 5 firmanın en çok kullandığı ambalajın geçen yıllarda olduğu gibi %39.6 oranıyla yine 0.5 Lt olduğunu görürüz. Geçen yıl 0.5 Lt şişenin payı 41.3’tü. 0.5 litrenin toplam içinde payının düşmesi; bu firmaların 2011 yılı içinde nispeten daha büyük hacimli şişelere yöneldiğinin önemli bir göstergesi olarak kabul edilebilir. Bu savımızı,anılan firmaların  5.0 Lt satışlarının geçen yıl toplam içindeki % 22 olan payının bu yıl % 24.6’ya yükselmesi de desteklemektedir.

İlk 5 firma/marka 2011 yılı içinde yaklaşık olarak 1 milyar 814 milyon adet preform kullanarak(toplam pazarın % 39.2’si), 1 milyar 711 miyon litre (toplam pazarın % 35.7’si) PET şişeli suyu pazara sunmuştur. Bu markaların geçen yıl litre bazında pazardan aldığı pay ; % 30.84’idi.İlk 5'in pazar payındaki bu artışın önemli nedeni hiç kuşkusuz, bu yıl araştırmamıza konu olan firma sayısının geçen yılın çok az üstünde olması dolayısı ile bu firmaların daha az oyuncu ile rekabet etmeleridir. Bir başka neden olarak da de ilk 5'in bu yıl içinde devreye aldıkları yeni makinelere  karşın öteki oyuncuların buna yeterince karşılık verememeleri sayılabilir.

Liste başında yer alan bu 5’firmanın şişe başına kullandığı ortalama hacim 0.94 litredir(geçen yıl 0.89 Lt) . Anımsanacağı gibi pazar genelinde bu oran şişe başına 1.03 litreydi.

2-3  91  markanın değerlemesi

İlk 5’i  izleyen 91 firma/marka pazara sunulan yaklaşık 4 milyar 620 milyon PET preformun % 60.80’ini kullanmalarına karşın, PET ambalajlı su pazarından % 65.3 oranında pay almıştır.

91 firma/markanın pazara sunduğu PET ambalajlı suların hacimlerine göre oransal dağılımı  şu şekildedir: Çizim 4

0.33 Lt % 0.5      0.5 Lt % 34.5      1.5 Lt % 20.5     5.0 Lt% 25.5    8-10 Lt %10.5     19.0 Lt % 8.5

Bu firmaların kullandıkları ortalama şişe hacmi ise; 1.09 litredir.

3- 2011 yılının değerlemesi

.2011 yılında su şişesi üretmek için pazara sunulan PET preform miktarı, 2010 yılına göre yaklaşık % 5.8 oranında artarak 4 milyar 620 milyon adede yükselmiştir. Yine aynı yıl pazara sunulan PET ambalajlı su miktarı ise 4 milyar 785 milyon litredir. Geçen yıl bu miktar  yaklaşık % 4.9 eksiği ile 4 milyar 562 milyon litreydi. Dikkat edilirse; kullanılan preformun artış oranı pazara sunulan PET ambalajlı suyun artış oranından daha fazladır. Bunun nedeni(birkaç kez yinelediğimiz gibi) pazarda özellikle ilk 5 tarafından küçük hacimli ambalajların tercih edilmesidir. Bu yıl ilk 5 firmanın pazar payının geçen yıla göre artmış olmasıdır (%30'84'den % 35.7'ye yükseldi).

.Pazarın genelinde  küçük hacimli ambalajların (0.33, 0.5 ve 1,5 Lt) toplam satışlar içindeki payı % 59 iken bu oran ilk 5 markada % 64.9, kalan 91 markada ise %55.5’dir. Bu farklılık, ilk 5 markanın yine küçük hacimli ambalajları tercih etmesinden kaynaklanmaktadır.

.2011 yılında pazara sunulan PET ambalajlı su miktarında geçmiş yıllara göre daha az oranlı artış olmasının kuşkusuz en önemli nedeni; o yıl mevsimin geçmiş yıllara göre daha serin geçmesidir. Bundan emin olmak için günlüklerime bir göz attığımda; 2011 yılının temmuz ayı başlarına kadar ülkemiz genelinde yağışlı ve serin bir havanın egemen olduğunu gördüm.

.Pazarın % 35.7’si ilk 5 markaya aittir. Geri kalan % 64.7 91 marka tarafından paylaşılmaktadır.

Geçen yıl bu oran sırasıyla % 30.84 ve 69.16 idi. İlk 5 dışında kalan 91 firmanın aleyhine gelişen bu değişimde en önemli etken; başta Damla ve Sırma olmak üzere ilk 5 içinde yer alan firmaların yaptıkları yatırımlarıdır. Pazara yeni katılan firma sayısının azlığı bir yana , ilk 5'in  dışında kalan firmaların kapasite artışlarının nisbeten yetersizliği; bunların 2010 yılındaki pazar paylarını koruyamamaları sonucunu doğurmuştur.

.Toplam pazarda kullanılan PET şişelerin ortalama hacmi 2011 yılında 1.035 litredir. Bu ortalama hacim ilk 5’ için 0.94 Lt, diğerleri için 1.096 litredir.

---------------------------------

(*)Bu yıl ilk kez, PET bardakta pazara sunulan içme suyu miktarı litre olarak toplam pazarın yaklaşık % 1 düzeyine ulaşmıştır. Hem miktarın düşük olması, hem de bu ambalajı önceki yıllarda dikkate almadığımızdan, burada sadece pazara sunulan PET şişe ambalajlı su miktarını belirtmekle yetindim.

(Not) Yuvarlamalardan dolayı rakamlarda  ve oranlarda küçük değişiklikler olabilir.
Kaynak  göstermek koşulu ile alıntı yapılabilir.

Devam edecek